Jan z Przeworska (1. poł. XV w.), nauczyciel i rektor szkoły parafialnej w Przeworsku. Zwany często w literaturze Przeworszczykiem. Zostawił w rękopisie Kancjonał (Cantionale labore et ingenio honesti Johannis olim ludimagistri in Przeworsk a. 1435) do dziś nie odnaleziony, znany tylko z relacji H. Juszyńskiego z r. 1820. Juszyński odpisał 4 utwory J-a: przekład antyfony „Salve Regina” pt. Zdrawa Gospodze milosty; pieśń do Najśw. Maryi Panny Na wsze nadziejo przemieła, będącą tłumaczeniem fragmentu czeskiej modlitwy „Ach przyesslavna matko boży”; pieśń wielkanocną Z śmierci wstał ninie Chrystus Pan oraz pieśń na Boże Narodzenie Chrystus się nam narodził. Te utwory J-a oprócz tłumaczenia „Salve Regina” mają zmienioną przez Juszyńskiego pisownię. Antyfona Zdrawa Gospodze milosty, z silnymi wpływami czeskimi, przedstawiona została przez Juszyńskiego w formie wiersza, ale nie posiada ani jednolitego rytmu, ani systemu rymów. Pieśń o Najśw. Maryi Pannie ułożona w wierszach 8-zgłoskowych, parzysto rymowanych, składa się z dwu części, pierwsza wielbi Maryę (26 wierszy), druga, będąca dodatkiem od tłumacza, bo brak jej w tekstach czeskich, zawiera wezwanie Najśw. Maryi Panny do ludu, by starał się o zbawienie (4 wiersze). Pieśń wielkanocna składa się z wierszy mieszanych, liczących 6, 7, 8 i 9 zgłosek, parzysto rymowanych, przy użyciu asonansów. Pieśń na Boże Narodzenie zawiera większość wierszy 8-zgłoskowych. Zagubiony Kancjonał J-a stanowił jedyny z XV w. zbiór pieśni, świadczący o silnych wpływach czeskich na poezję polską XV w.
Korbut; Enc. Org.; Enc. Kośc.; – Bobowski M., Die polnische Dichtung des XV Jahrhunderts, Wr. 1883 s. 50 i n.; tenże, Polska poezja kościelna, W. 1885 s. 17, 55–9, 92, 106–7; tenże, Polskie pieśni katolickie od najdawniejszych czasów do końca XVI w., „Rozpr. AU. Wydz. Filol.” T. 19: 1893 s. 39–44, 75–6, 91–9; Brückner A., Literatura religijna w Polsce średniowiecznej, Cz. I, W. 1902 s. 191, 199; Chmielowski P., Historia literatury pol.; Wyd. nowe, Lw. 1931 s. 112; Fijałek J., Bogurodzica, „Pam. Liter.” (W.) R. 2: 1903 s. 145, 359; Juszyński, Dykcjonarz poetów pol., wstęp; Karbowiak A., Dzieje wychowania w Polsce, Pet. 1903 II 54; Łoś J., Początki piśmiennictwa pol., Wyd. 2., Lw. 1922; tenże, Przegląd językowych zabytków staropolskich do r. 1543, Kr. 1915; Maciejowski W., Piśmiennictwo polskie, W. 1852 s. 374; Nehring W., Altpolnische Sprachdenkmäler, Berlin 1886 s. 172, 181, 185; Wiszniewski M., Historia literatury pol., Kr. 1840 I 393.
Marian Zwiercan